καινούρια μεγάλη της κίνηση στην περιοχή της Ανατολικής Αττικής, ενώ στα μεγάλα malls ανοίγουν νέα καταστήματα εν όψει και της εορταστικής περιόδου.
Η κινητικότητα που υπάρχει εσχάτως στο εμπορικό real estate είναι μεν γεγονός, ωστόσο είναι παραπάνω από σίγουρο ότι δεν οφείλεται στην αύξηση του εισοδήματος των Ελλήνων καταναλωτών - το αντίθετο θα λέγαμε, αφού τα συνεχιζόμενα σκαμπανεβάσματα της ελληνικής αγοράς δημιουργούν μεγάλη ανασφάλεια ακόμη και στους μεγάλους ομίλους. Η νέα πραγματικότητα οφείλεται κατά κύριο λόγο στη μεγάλη πτώση των τιμών της εγχώριας αγοράς ακινήτων, η οποία έχει πιάσει πάτο, έχοντας δημιουργήσει άκρως ελκυστικά ενοίκια στα λεγόμενα «καλά σημεία» - οι τιμές στις μεγάλες εμπορικές πιάτσες της Αθήνας, στην Κηφισιά, στη Γλυφάδα αλλά και στη Σωτήρος στον Πειραιά έχουν ανέβει ήδη, ενώ σε συγκεκριμένα κομμάτια της Ερμού αλλά και της οδού Τσιμισκή στη Θεσσαλονίκη οι ιδιοκτήτες ζητούν εκ νέου και «αέρα».
Ειδικά για το ιστορικό κέντρο, μία ακόμη αιτία έχει να κάνει με την άνοδο του τουρισμού, δημιουργώντας μάλιστα νέες τάσεις στην αγορά, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με την εστίαση. Χαρακτηριστική ως προς το τελευταίο είναι η ζήτηση που παρατηρείται εσχάτως από τον κλάδο της εστίασης για μικρούς χώρους και γρήγορο φαγητό με άμεση εξυπηρέτηση (στο όρθιο) για τους τουρίστες της Αθήνας και πιο εύκολο κέρδος για τους ίδιους τους καταστηματάρχες (βλ. πίτσα με το μέτρο). Ζήτηση εκδηλώνεται ακόμη και από κουλουράδες, οι οποίοι αναζητούν μικρούς χώρους λίγων τ.μ. ώστε να προσφέρουν το γνωστό κουλούρι Θεσσαλονίκης -άκρως δημοφιλές και στους τουρίστες- σε περισσότερες εκδοχές και, φυσικά, υψηλότερες τιμές: «Υπάρχουν κουλουράδες στο κέντρο που πωλούν 1.100 κουλούρια την ημέρα και επομένως μπορούν εύκολα να πληρώσουν ένα ενοίκιο για ένα μικρό μαγαζί στο ιστορικό τρίγωνο», αναφέρει στο «business stories» γνωστός μεσίτης που δραστηριοποιείται στο κέντρο.
Οι τιμές και τα κενά καταστήματα
Σε επίπεδο τιμών, στις περιοχές πέριξ της Ακρόπολης, στην Πλάκα και στο Μοναστηράκι, καταγράφονται μισθώματα από 50 έως 80 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, ενώ τη μεγαλύτερη άνοδο σε σύγκριση με πέρυσι, όπως είναι φυσικό, καταγράφει η οδός Ερμού, φτάνοντας πλέον τα 220 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, από 195 ευρώ πέρυσι για τα «καλά» καταστήματα, που όμως σπανίζουν, εξ ου και η επιστροφή κατά περίπτωση του περίφημου «αέρα». Σημειωτέον ότι σχεδόν μία δεκαετία πριν, εν έτει 2008, το αντίστοιχο νούμερο στον ακριβότερο εμπορικό δρόμο της Ελλάδας έφτανε τα 300 ευρώ ανά τ.μ., πλέον του «αέρα» και του ποσοστού επί του τζίρου.
Σύμφωνα με τα νούμερα που καταγράφει η γνωστή εταιρεία συμβούλων Cushman & Wakefield, η οποία συνεργάζεται για τη χώρα μας με την εταιρεία Proprius, στην οδό Βουκουρεστίου, οι τιμές έχουν παραμείνει στα ίδια επίπεδα με τα περυσινά, ήτοι κοντά στα 180 ευρώ ανά τ.μ., ενώ στο ήμισυ είναι οι τιμές στην Τσακάλωφ, που επίσης έχουν παραμείνει στα ίδια επίπεδα με πέρυσι. Στους εμπορικούς δρόμους που σημειώνουν άνοδο αλλά και χαμηλό ποσοστό διαθέσιμων καταστημάτων περιλαμβάνονται η Μεταξά στη Γλυφάδα, με τιμές πλέον στα 120 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα (+4,5% σε σχέση με πέρυσι), όπως και η Κολοκοτρώνη στην Κηφισιά, στα 115 ευρώ ανά τ.μ. (+4,5%). Υψηλότερη αύξηση, κατά 7%, σημειώνουν οι τιμές στη Σωτήρος στον Πειραιά, με ενοίκιο στα 75 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, ενώ στο Χαλάνδρι, από τις μεγάλες εμπορικές πιάτσες, οι τιμές έχουν διατηρηθεί αμετάβλητες - κοντά στα 90 ευρώ ανά τ.μ. Στη Θεσσαλονίκη αμετάβλητες επίσης έχουν διατηρηθεί οι τιμές των ενοικίων στην Προξένου Κορομηλά (κοντά στα 50 ευρώ ανά τ.μ.), ενώ άνοδος κατά σχεδόν 4% σε σχέση με πέρυσι παρατηρείται στην οδό Τσιμισκή, με τις τιμές να κυμαίνονται πέριξ των 135 ευρώ ανά τ.μ.
Ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία για το ποσοστό κενότητας των καταστημάτων μεγάλης προβολής, όπως καταγράφεται από την εταιρεία συμβούλων Arbitrage Real Estate: το ποσοστό των κενών καταστημάτων κυμαίνεται μεταξύ 7% και 15% στις κεντρικές-υπερτοπικές εμπορικές αγορές (πλατεία Συντάγματος - Ερμού, Κολωνάκι, κέντρο Γλυφάδας, Κηφισιά, κέντρο Πειραιά) και 15%-20% στις δευτερεύουσες-τοπικές εμπορικές αγορές (Μαρούσι, Χαλάνδρι, Περιστέρι, Νέα Ιωνία, Καλλιθέα). Τα αντίστοιχα ποσοστά για το σύνολο των εμπορικών αγορών των προαναφερθέντων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων και των τμημάτων χαμηλότερης εμπορικής προβολής, κυμαίνονται από 10% έως 20% για τις κεντρικές αγορές και 15%-30% ή ακόμη ψηλότερα για τις δευτερεύουσες αγορές.Το μισθωτικό ενδιαφέρον για καταστήματα στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών περιορίζεται σε περιοχές υψηλής εμπορικής δραστηριότητας, ενώ αντίθετα περιορισμένη παραμένει η ζήτηση καταστημάτων σε περιοχές όπως η Νέα Ιωνία, η Καλλιθέα και το Περιστέρι, με τις μέσες τιμές μίσθωσης να κυμαίνονται από 20 ευρώ έως 50 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα - περίπου ανάλογα με τη χωροθέτησή τους σε δρόμους κύριας εμπορικής δραστηριότητας.
Η κινητικότητα των αλυσίδων
Αυτή τη στιγμή, πάντως, οι μεγάλες αλυσίδες, πέραν της εορταστικής περιόδου, είναι περισσότερο με το βλέμμα στο 2018, το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει την πρώτη χρονιά με θετικές επιδόσεις και στην ελληνική αγορά, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε προ ημερών στους αναλυτές ο κ. Απόστολος Πεταλάς, διευθύνων σύμβουλος της Fourlis, η οποία τρέχει τα ΙΚΕΑ στον κλάδο του οικιακού εξοπλισμού και τις αλυσίδες Intersport και The Athlete’s Foot στον κλάδο των αθλητικών ειδών.
Και αν το 2017 είναι καλύτερο συγκριτικά με τις προηγούμενες χρονιές της κρίσης, οι τάσεις στην κατανάλωση παραμένουν πτωτικές, διατηρώντας χαμηλά τις πωλήσεις και επεκτείνοντας την ανασφάλεια. Αυτή η αστάθεια της αγοράς επιβεβαιώνεται και από άλλους ισχυρούς του εγχώριου λιανεμπορίου, όπως π.χ. η Jumbo, η οποία αναμένει την εορταστική περίοδο (που αντιπροσωπεύει κι ένα μεγάλο κομμάτι του τζίρου της) προκειμένου να έχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για την πορεία της ελληνικής αγοράς.
Στα νέα μεγάλα deals της αγοράς φαίνεται να περιλαμβάνεται και η τοποθέτηση της αλυσίδας Praktiker στην αγορά της Ανατολικής Αττικής, ένα σχέδιο το οποίο βρίσκεται επί χάρτου τα τελευταία χρόνια, ωστόσο δεν φαίνεται να είχε βρεθεί η κατάλληλη ευκαιρία. Τώρα, η γνωστή αλυσίδα DIY και οικιακού εξοπλισμού, με τη στήριξη της καναδικής Fairfax και ταμειακά διαθέσιμα ύψους 8,7 εκατ. ευρώ, ετοιμάζεται για το μεγάλο βήμα με νέο μεγάλο κατάστημα στην Ανθούσα, εύκολα προσβάσιμο από την Αττική οδό, εκεί όπου παλιά λειτουργούσαν εγκαταστάσεις της Sprider των αδελφών Χατζηιωάννου, πριν από την κατάρρευση της αλυσίδας στις αρχές της δεκαετίας.
Είναι ουσιαστικά το δεύτερο μεγάλο βήμα από αλυσίδα του συγκεκριμένου κλάδου μετά τη συμφωνία-έκπληξη της Leroy Merlin για το νέο κατάστημα στο «κουφάρι», εδώ και μια δεκαπενταετία, της εταιρείας Δάκων του κ. Κωνσταντίνου Ζαρμπή, σε ένα από τα καλύτερα σημεία του κέντρου της Αθήνας, επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας 112, με ορίζοντα λειτουργίας μέσα στο 2018.
Επίσης, σε ένα από τα φιλέτα του κέντρου, αυτή τη φορά στο Σύνταγμα, στο Μέγαρο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού (που καταλαμβάνει ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο που περικλείεται από τις οδούς Πανεπιστημίου, Σταδίου, Βουκουρεστίου και Αμερικής), ο όμιλος Φάις, o oποίος τρέχει πλέον εκτός από τα δικά του σήματα και τα brands του ομίλου Λεμονή, τοποθετείται τριπλά με νέο κατάστημα «Καλογήρου», νέο κατάστημα «Haralas», αλλά και νέο αποκλειστικό «Under Armour», την αλυσίδα που έφερε ο ίδιος στην Ελλάδα. Σημειωτέον ότι oι επιδόσεις της Under Armour είναι άκρως ικανοποιητικές, εξ ου και η αυτόνομη επέκταση του brand σε ιδιαίτερα σημεία σε καλές εμπορικές πιάτσες.
Eπιπλέον, ειδικά για το brand της Haralas, το Fais Group, πρόκειται να ανοίξει ένα ακόμη κατάστημα, το οποίο ήδη διαμορφώνεται στο εμπορικό κέντρο «Golden Hall» του ομίλου της Lamda Development. Σημειωτέον ότι στο mall της λεωφόρου Κηφισίας άνοιξε πρόσφατα το πρώτο της κατάστημα στη χώρα μας και η ιταλική Twinset, μετά την Armani Exchange. Η τελευταία έκανε επίσης το ντεμπούτο της στη χώρα μας μέσα στο φθινόπωρο στο mall του Αμαρουσίου, με τα σχέδια της Aττικά Πολυκαταστήματα, που διαχειρίζεται το brand, να περιλαμβάνουν και άλλα σημεία στις λεγόμενες «καλές» εμπορικές πιάτσες.
Ακριβώς από μια καλή πιάτσα όπως η Κηφισιά (πέραν του πρώτου καταστήματος της Ρουμανίας) έκαναν το ντεμπούτο τους μέσα στο φθινόπωρο και τα Sport Loft του FF Group, το νέο αθλητικό concept του ομίλου Κουτσολιούτσου, που επίσης αναμένεται να αναπτυχθεί περαιτέρω.
Οι τιμές και τα κενά καταστήματα
Σε επίπεδο τιμών, στις περιοχές πέριξ της Ακρόπολης, στην Πλάκα και στο Μοναστηράκι, καταγράφονται μισθώματα από 50 έως 80 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, ενώ τη μεγαλύτερη άνοδο σε σύγκριση με πέρυσι, όπως είναι φυσικό, καταγράφει η οδός Ερμού, φτάνοντας πλέον τα 220 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, από 195 ευρώ πέρυσι για τα «καλά» καταστήματα, που όμως σπανίζουν, εξ ου και η επιστροφή κατά περίπτωση του περίφημου «αέρα». Σημειωτέον ότι σχεδόν μία δεκαετία πριν, εν έτει 2008, το αντίστοιχο νούμερο στον ακριβότερο εμπορικό δρόμο της Ελλάδας έφτανε τα 300 ευρώ ανά τ.μ., πλέον του «αέρα» και του ποσοστού επί του τζίρου.
Σύμφωνα με τα νούμερα που καταγράφει η γνωστή εταιρεία συμβούλων Cushman & Wakefield, η οποία συνεργάζεται για τη χώρα μας με την εταιρεία Proprius, στην οδό Βουκουρεστίου, οι τιμές έχουν παραμείνει στα ίδια επίπεδα με τα περυσινά, ήτοι κοντά στα 180 ευρώ ανά τ.μ., ενώ στο ήμισυ είναι οι τιμές στην Τσακάλωφ, που επίσης έχουν παραμείνει στα ίδια επίπεδα με πέρυσι. Στους εμπορικούς δρόμους που σημειώνουν άνοδο αλλά και χαμηλό ποσοστό διαθέσιμων καταστημάτων περιλαμβάνονται η Μεταξά στη Γλυφάδα, με τιμές πλέον στα 120 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα (+4,5% σε σχέση με πέρυσι), όπως και η Κολοκοτρώνη στην Κηφισιά, στα 115 ευρώ ανά τ.μ. (+4,5%). Υψηλότερη αύξηση, κατά 7%, σημειώνουν οι τιμές στη Σωτήρος στον Πειραιά, με ενοίκιο στα 75 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα, ενώ στο Χαλάνδρι, από τις μεγάλες εμπορικές πιάτσες, οι τιμές έχουν διατηρηθεί αμετάβλητες - κοντά στα 90 ευρώ ανά τ.μ. Στη Θεσσαλονίκη αμετάβλητες επίσης έχουν διατηρηθεί οι τιμές των ενοικίων στην Προξένου Κορομηλά (κοντά στα 50 ευρώ ανά τ.μ.), ενώ άνοδος κατά σχεδόν 4% σε σχέση με πέρυσι παρατηρείται στην οδό Τσιμισκή, με τις τιμές να κυμαίνονται πέριξ των 135 ευρώ ανά τ.μ.
Ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία για το ποσοστό κενότητας των καταστημάτων μεγάλης προβολής, όπως καταγράφεται από την εταιρεία συμβούλων Arbitrage Real Estate: το ποσοστό των κενών καταστημάτων κυμαίνεται μεταξύ 7% και 15% στις κεντρικές-υπερτοπικές εμπορικές αγορές (πλατεία Συντάγματος - Ερμού, Κολωνάκι, κέντρο Γλυφάδας, Κηφισιά, κέντρο Πειραιά) και 15%-20% στις δευτερεύουσες-τοπικές εμπορικές αγορές (Μαρούσι, Χαλάνδρι, Περιστέρι, Νέα Ιωνία, Καλλιθέα). Τα αντίστοιχα ποσοστά για το σύνολο των εμπορικών αγορών των προαναφερθέντων περιοχών, συμπεριλαμβανομένων και των τμημάτων χαμηλότερης εμπορικής προβολής, κυμαίνονται από 10% έως 20% για τις κεντρικές αγορές και 15%-30% ή ακόμη ψηλότερα για τις δευτερεύουσες αγορές.Το μισθωτικό ενδιαφέρον για καταστήματα στην ευρύτερη περιοχή των Αθηνών περιορίζεται σε περιοχές υψηλής εμπορικής δραστηριότητας, ενώ αντίθετα περιορισμένη παραμένει η ζήτηση καταστημάτων σε περιοχές όπως η Νέα Ιωνία, η Καλλιθέα και το Περιστέρι, με τις μέσες τιμές μίσθωσης να κυμαίνονται από 20 ευρώ έως 50 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα - περίπου ανάλογα με τη χωροθέτησή τους σε δρόμους κύριας εμπορικής δραστηριότητας.
Η κινητικότητα των αλυσίδων
Αυτή τη στιγμή, πάντως, οι μεγάλες αλυσίδες, πέραν της εορταστικής περιόδου, είναι περισσότερο με το βλέμμα στο 2018, το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει την πρώτη χρονιά με θετικές επιδόσεις και στην ελληνική αγορά, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε προ ημερών στους αναλυτές ο κ. Απόστολος Πεταλάς, διευθύνων σύμβουλος της Fourlis, η οποία τρέχει τα ΙΚΕΑ στον κλάδο του οικιακού εξοπλισμού και τις αλυσίδες Intersport και The Athlete’s Foot στον κλάδο των αθλητικών ειδών.
Και αν το 2017 είναι καλύτερο συγκριτικά με τις προηγούμενες χρονιές της κρίσης, οι τάσεις στην κατανάλωση παραμένουν πτωτικές, διατηρώντας χαμηλά τις πωλήσεις και επεκτείνοντας την ανασφάλεια. Αυτή η αστάθεια της αγοράς επιβεβαιώνεται και από άλλους ισχυρούς του εγχώριου λιανεμπορίου, όπως π.χ. η Jumbo, η οποία αναμένει την εορταστική περίοδο (που αντιπροσωπεύει κι ένα μεγάλο κομμάτι του τζίρου της) προκειμένου να έχει μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για την πορεία της ελληνικής αγοράς.
Στα νέα μεγάλα deals της αγοράς φαίνεται να περιλαμβάνεται και η τοποθέτηση της αλυσίδας Praktiker στην αγορά της Ανατολικής Αττικής, ένα σχέδιο το οποίο βρίσκεται επί χάρτου τα τελευταία χρόνια, ωστόσο δεν φαίνεται να είχε βρεθεί η κατάλληλη ευκαιρία. Τώρα, η γνωστή αλυσίδα DIY και οικιακού εξοπλισμού, με τη στήριξη της καναδικής Fairfax και ταμειακά διαθέσιμα ύψους 8,7 εκατ. ευρώ, ετοιμάζεται για το μεγάλο βήμα με νέο μεγάλο κατάστημα στην Ανθούσα, εύκολα προσβάσιμο από την Αττική οδό, εκεί όπου παλιά λειτουργούσαν εγκαταστάσεις της Sprider των αδελφών Χατζηιωάννου, πριν από την κατάρρευση της αλυσίδας στις αρχές της δεκαετίας.
Είναι ουσιαστικά το δεύτερο μεγάλο βήμα από αλυσίδα του συγκεκριμένου κλάδου μετά τη συμφωνία-έκπληξη της Leroy Merlin για το νέο κατάστημα στο «κουφάρι», εδώ και μια δεκαπενταετία, της εταιρείας Δάκων του κ. Κωνσταντίνου Ζαρμπή, σε ένα από τα καλύτερα σημεία του κέντρου της Αθήνας, επί της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας 112, με ορίζοντα λειτουργίας μέσα στο 2018.
Επίσης, σε ένα από τα φιλέτα του κέντρου, αυτή τη φορά στο Σύνταγμα, στο Μέγαρο του Μετοχικού Ταμείου Στρατού (που καταλαμβάνει ένα ολόκληρο οικοδομικό τετράγωνο που περικλείεται από τις οδούς Πανεπιστημίου, Σταδίου, Βουκουρεστίου και Αμερικής), ο όμιλος Φάις, o oποίος τρέχει πλέον εκτός από τα δικά του σήματα και τα brands του ομίλου Λεμονή, τοποθετείται τριπλά με νέο κατάστημα «Καλογήρου», νέο κατάστημα «Haralas», αλλά και νέο αποκλειστικό «Under Armour», την αλυσίδα που έφερε ο ίδιος στην Ελλάδα. Σημειωτέον ότι oι επιδόσεις της Under Armour είναι άκρως ικανοποιητικές, εξ ου και η αυτόνομη επέκταση του brand σε ιδιαίτερα σημεία σε καλές εμπορικές πιάτσες.
Eπιπλέον, ειδικά για το brand της Haralas, το Fais Group, πρόκειται να ανοίξει ένα ακόμη κατάστημα, το οποίο ήδη διαμορφώνεται στο εμπορικό κέντρο «Golden Hall» του ομίλου της Lamda Development. Σημειωτέον ότι στο mall της λεωφόρου Κηφισίας άνοιξε πρόσφατα το πρώτο της κατάστημα στη χώρα μας και η ιταλική Twinset, μετά την Armani Exchange. Η τελευταία έκανε επίσης το ντεμπούτο της στη χώρα μας μέσα στο φθινόπωρο στο mall του Αμαρουσίου, με τα σχέδια της Aττικά Πολυκαταστήματα, που διαχειρίζεται το brand, να περιλαμβάνουν και άλλα σημεία στις λεγόμενες «καλές» εμπορικές πιάτσες.
Ακριβώς από μια καλή πιάτσα όπως η Κηφισιά (πέραν του πρώτου καταστήματος της Ρουμανίας) έκαναν το ντεμπούτο τους μέσα στο φθινόπωρο και τα Sport Loft του FF Group, το νέο αθλητικό concept του ομίλου Κουτσολιούτσου, που επίσης αναμένεται να αναπτυχθεί περαιτέρω.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου